Marilyn Norconk moedigt Surinamers aan aan te dringen op beëindiging goudwinningIn mijn werk als primatoloog heb ik zojuist een 3-weekse onderzoeksreis naar het Brownsberg Natuurpark afgerond. Ik kom al sinds 2003 naar deze magische plek, maar ik ben verontrust en ontmoedigd over de tol die de goudwinning van het park eist. Het begon als winning 'op kleine schaal', meestal door mannen uit Brownsweg, en de activiteiten waren tien jaar geleden nog relatief gering (maar wel al verstorend). Nu is de goudwinning hier diep geworteld. De berg wordt van drie of meer kanten belaagd en de onophoudelijke zoektocht naar goud heeft geresulteerd in de vernietiging van honderden hectaren bebost parkland.
Sinds deze week banen mijnwerkers en zwaar materieel zich een weg stroomopwaarts door de bedding naar de iconische Ireneval. Dit is niet alleen een tragedie voor het land en de dieren die worden verwoest op het pad van bulldozers en graafmachines, maar het is ook een symbolische belediging aan het volk van Suriname. De Ireneval is één van de meest bezochte locaties in Suriname. Per jaar leggen honderden bezoekers het pad naar de watervallen af. De watervallen zijn de bestemming, maar wanneer mensen stoppen en om zich heen kijken, zien ze ook enkele van de mooiste bomen van het park (en van het land): honderden jaren oud, 30+ meter hoog en met stammen zo dik dat er meer dan vier mensen nodig zijn om ze met gespreide armen te kunnen omvatten. Sommige hebben plankwortels van meer dan twee meter hoog. Ironisch genoeg zijn de
plankwortels die zijn ontstaan om de bomen tegen de wind en het gewicht van lianen te stabiliseren, niet opgewassen tegen de mens met een kettingzaag. Honderden bomen zijn reeds gekapt ter voorbereiding op de aanvoer van zware machines voor de mijnbouwindustrie. Veel bomen worden gewoon met bulldozers omvergereden, waardoor er een lelijk rood litteken overblijft waar het bos eens stond.
Wat gaat er verloren door de onophoudelijke opmars van de verwoestende
mijnbouw?
Ja, het zou jammer zijn om de Ireneval te verliezen. Eerdere
inspanningen van verzet hebben er nooit toe geleid dat de mijnwerkers
met hun machines de berg definitief verlieten. Tenzij er onmiddellijk
iets gebeurt, gaat de Ireneval verloren. Dat zou op zich al tragisch
genoeg zijn, maar er staat meer op het spel dan de waterval, want de
Brownsberg vormt een hele gemeenschap van leven. De voorouders van de dieren en planten die op dit plateau en de hellingen voorkomen, hebben hier, op deze plek, duizenden en duizenden jaren aan evolutie doorgemaakt.
Mijnbouw vernietigt deze natuurlijke gemeenschap. Vanaf het voornaamste uitkijkpunt (voor het logeergebouw ‘Tapir’) is heuvelafwaarts een brede weg zichtbaar die een klein stuk bos nabij de oever van het meer van de rest heeft afgesneden. Als de weg blijft, kan deze bepaalde dieren-gemeenschappen opsplitsen. De weg speelt geen rol in de bewegingen van een jaguar binnen zijn leefgebied, maar voor dieren die in de bomen leven, zoals apen, kan dit leiden tot een permanente isolatie van het voornaamste deel van het bos.
Waarom zouden Surinamers zich moeten bekommeren om de Brownsberg?
Het is soms moeilijk om de waarde van vertrouwde dingen te zien, zelfs al zijn ze spectaculair. Er is soms een buitenstaander, voor wie de plek nieuw is, nodig om erop te wijzen hoe uniek iets is. De Brownsberg is een van die plekken, bekend bij alle Surinamers, ongeacht of u er geweest bent of niet. Mogelijk hebt u zich niet gerealiseerd hoe bijzonder het is. Maar laat me u zeggen dat ik nog nooit een plek als deze heb gezien, en dat terwijl ik in diverse tropische bossen in Centraal- en
Zuid-Amerika, in Afrika en Azië ben geweest. Van de omvang en de diversiteit van de bomen, de heldere kleuren en het uitstekende klimaat, de vele diersoorten die met slechts een beetje moeite te zien zijn, tot de zee van aaneengesloten boomkruinen helemaal tot aan het Brokopondomeer...de Brownsberg is het waard om gered te worden. En dit alles, een ongelofelijk geschenk, behoort toe aan de bevolking van Suriname, met de verantwoordelijkheid om deze te beschermen. De natuur kan uitstekend voor zichzelf zorgen als ze niet te veel wordt verstoord. Om slechts te zeggen, "Maar we hebben het goud nodig", is een zwak argument voor de vernietiging van deze nationale rijkdom. Er zullen slechts een paar mensen profiteren van het goud dat wordt gewonnen, en zij zullen hun rijkdom in minder dan een mensenleven opgebruiken. De gemeenschap waaruit de Brownsberg
bestaat, heeft er echter honderden mensenlevens over gedaan om te worden wat het nu is.
Laat je niet misleiden.
Als de mijnbouw op dezelfde manier blijft voortduren, gaat het bos voorgoed verloren. Het zal zich niet herstellen. De berg (als de goudzoekers er nog iets van overlaten) zal nooit meer hetzelfde zijn. Ik kan als burger van een ander land niets doen behalve mijn gedachten over deze tragische gebeurtenis met u te delen. De bevolking van Suriname heeft echter wel de mogelijkheid om met moed en visie de mijn werkzaamheden te stoppen en datgene wat er nog over is intact te laten. Ik moedig u aan om aan te dringen op een volledige beëindiging van de goudwinning op de Brownsberg. Dat is de enige zinvolle aanpak. De mijnwerkers zijn niet van plan zich aan hun beloften te houden. De 'oplossing' die eerder dit jaar werd bereikt, om een definitieve grens van het park te respecteren, is dan ook schaamteloos genegeerd. Mens en machine werken nu harder dan ooit, dag en nacht, binnen de grenzen die voor het park zijn vastgesteld.
Als mens hebben we de macht om de natuur te vernietigen, maar deze macht leidt ook tot een verantwoordelijkheid om de natuur te beschermen. Als u dit kunt doen, zullen vele generaties mensen nog kunnen genieten van de schoonheid van uw enige natuurpark.
Marilyn A. Norconk,
PhD Kent State
University
Kent OH 44242 USA
Geen opmerkingen:
Een reactie posten