Kwik een bedreiging voor mens en milieu Bij de winning van goud door porknokkers en garimpeiros in het Surinaamse binnenland wordt gebruikgemaakt van kwik. Naast houtkap (in 2008 werd 27258.8 hectare tropisch regenwoud gekapt voor de kleinschalige goudwinning, terwijl dat aantal in 2000 ‘slechts’ 8295.9 hectare was: -Bron: Wereld Natuur Fonds Guianas, oktober 2010) is het gebruik van kwik bij het delven van goud het meest belastend voor het milieu, de biodiversiteit, maar ook voor de mens. Goudzoekers gebruiken de giftige stof om gouddeeltjes te scheiden van modder en zand, waarna het kwik wordt geloosd in het water, een kreek of een rivier.
De goudzoekers werken de goudhoudende bodemlagen los met hogedrukspuiten, pompen vervolgens het mengsel van zand en water naar zogenoemde sluiceboxes, houten bakken waarin de zware gouddeeltjes op matten worden opgevangen. Verderop worden de matten uitgespoeld, waarbij het goud wordt gebonden met kwik. Het amalgaam (een legering van kwik (Hg) en een of meer metalen, die meestal als metaalpoeder in het kwik opgelost zijn) wordt verhit, waarbij het kwik verdampt en het goud overblijft. Omdat kwik makkelijk verbindingen (amalgamen) vormt met goud, wordt het toegepast om goud te isoleren uit gouderts. Het goud moet uit het amalgaam verwijderd worden. Dat kan onder andere door het gewoon in een pan te verbranden. Anderen gebruiken een zogenoemde retort. Het principe van een retort – een gesloten systeem - is dat het kwik vervluchtigt en vervolgens condenseert waardoor vijfentachtig procent van het kwik hergebruikt kan worden.
Tijdens het winningproces komt kwik in kreken en rivieren terecht, omdat goudzoekers het vermorsen en via neerslag. In de rivier of kreek wordt het kwik opgenomen door micro‐organismen op de bodem. Tijdens dit proces verandert anorganisch kwik in het zeer giftige organisch kwik of methylkwik. Methylkwik bioaccumuleert in de voedselketen, doordat kleine vissen de micro‐organismen eten en vervolgens door vleesetende vissen gegeten worden. Dorpelingen die in de buurt van goudgebieden wonen, riskeren kwikvergiftiging door het eten van verontreinigde vis. Het is onwaarschijnlijk dat men kwikvergiftiging oploopt door het drinken van water met kwik.
Goudzoekers komen direct met kwik in aanraking wanneer ze bijvoorbeeld het kwik in de sluicebox doen, overbodig kwik uit het amalgaam halen door dat amalgaam in een doek te plaatsen en vervolgens uit te wringen, kwikdampen inademen als ze goud verbranden. Acute kwikvergiftiging door de opname van kwik in het lichaam, wordt gekenmerkt door problemen met het zogenoemde digestieve systeem, maag‐en darmpijnen, overgeven, en waterige of bloederige diarree. Mensen riskeren chronische of methylkwikvergiftiging door het langdurig eten van vervuilde vis of opname van de stof via de huid en membranen. Chronische kwikvervuiling tast het centrale zenuwstelsel aan en kan de ‘minamataziekte’ veroorzaken. De minamataziekte is een neurologisch syndroom dat veroorzaakt wordt door een zware kwikvergiftiging. De symptomen zijn ataxia (gevoelloosheid in handen en voeten), spierverzwakking, vernauwing van het gezichtsveld en aantasting van het gehoor en het spraakvermogen. In extreme gevallen veroorzaakt het krankzinnigheid, verlamming, coma of de dood. Bij zwangere vrouwen heeft het ook invloed op de foetus. De ziekte is genoemd naar de Japanse vissersplaats Minamata waar deze in 1956 voor het eerst gezien werd. Inwoners kregen in grote aantallen de bovenstaande symptomen. In de jaren daarna bleek dat de oorzaak gelegen was in het eten van lokaal gevangen vis en schelpdieren: hierin had zich jarenlang methylkwik opgehoopt dat was geloosd door een nabijgelegen fabriek. (Bron: Wikipedia)
De Japanse krant The Mainichi Daily News publiceerde op 25 februari 2012 het onderstaande artikel over het in 2013 te ondertekenen internationale VN Kwik Verdrag en de lessen die geleerd zijn uit de minamateziekte:
‘FOCUS: Mercury treaty should reflect lessons of Minamata disease
TOKYO (Kyodo) -- There is growing debate about how to reflect on the lessons learned from Minamata disease in the so-called Mercury Treaty, which is now being discussed with the aim to reduce the use and transfer of mercury in the world to prevent it from damaging the environment and public health.
The treaty is scheduled to be signed in Japan in late 2013. Former Prime Minister Yukio Hatoyama said in a commemorative ceremony for the Minamata disease victims in 2010 that Japan wants to host a diplomatic conference to adopt the pact and call it the Minamata Treaty to show that it is determined not to repeat the grave damage caused by mercury-poisoning in other countries.Three rounds of international discussions on the treaty have been held in Sweden, Japan, and Kenya. There will be two more conferences, including one in Uruguay in late June, and a final 2013 session in Japan, with the U.N. Environment Program serving as secretariat. Despite Hatoyama's passionate commitment, the current draft of the treaty presented at the discussion table does not refer to "the core elements of the lessons learned from Minamata," said a Japanese nongovernmental organization participating in the past negotiations. In case of mercury contamination, the polluter and the administrative authorities must uncover the full scope of the damage through sufficient probes and disclose full information on it, while assuming the responsibility of compensating the affected people and restoring the contaminated site, said the NGO, the Citizens Against Chemicals Pollution.
"These are the major lessons learned from Minamata, but the draft does not specifically refer to the responsibility that should be assumed by the polluter and the administration," said Takeshi Yasuma, a CACP official.
"If this goes on, the envisaged treaty will not be useful for contamination victims in seeking compensation and restoration of the polluted site and in demanding sufficient investigation and information disclosure about the disaster," the Tokyo-based group argued in a joint statement issued with around 500 individuals and NGOs around the world.
The statement was recently submitted to the environment, foreign and industry ministers of Japan. The NGOs and those who have supported the victims also said they have concerns that adopting the pact and naming it the Minamata Treaty may create a misunderstanding that the Minamata issues are settled.
The Minamata disaster in Japan was caused by chemical maker Chisso Corp. dumping mercury-laced wastewater into Minamata Bay. It is still unknown how many people have been tainted, even 56 years after it was officially recognized, as intensive medical checkups in and around the affected areas in Kumamoto and Kagoshima prefectures have not been conducted so far.
A similar disease was confirmed in Niigata Prefecture later, which was caused by a Showa Denko K.K. plant dumping wastewater. The government introduced redress measures for uncertified patients in 2010, featuring a lump-sum of 2.1 million yen and monthly medical allowances, to which more than 50,000 people have applied. Compared with this, the number of officially recognized patients is only around 3,000, of whom three quarters have already died.
It has been pointed out that there must be more potential patients who may develop symptoms later as they age, but the government has decided to stop accepting applications at the end of July.
Criticizing the decision, Kenji Utsunomiya, president of the Japan Federation of Bar Associations, said in a statement that it is "premature" to set the deadline as it will lead to "deserting potential victims." Moreover, it has not yet been decided how to deal with around 1.5 million cubic meters of methylmercury-containing dredged sludge that has reclaimed part of Minamata Bay. Improving the iron wall holding the sludge, including antiseismic reinforcements, is one of the major challenges as it is only durable for about 50 years, according to local authorities. Yasuma said these Minamata issues should be resolved so the envisaged pact will deserve to be called the Minamata Treaty, and he expects Japan, which has dealt with the Minamata issues "to take the initiative in making the treaty suited to the name."
Teruyoshi Hayamizu, head of the Environment Ministry's Environmental Health and Safety Division, said, "It is significant to name the pact the Minamata Treaty as it will enable the world to preserve the experiences of Minamata," while indicating that it is one of the agenda of how to put regional issues into international efforts to tackle mercury-related problems.
As part of its effort to share its experiences of Minamata with the international community, Japan compiled a booklet, "Lessons from Minamata Disease and Mercury Management in Japan," in Japanese and six other languages -- Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish -- to be distributed at the treaty meetings, according to Hayamizu.
On the expansion of Minamata disease, the booklet notes, "The government's failure to prevent the harmful impact on human health from increasing, due to not taking strict measures against the responsible companies for a long time, still provides valuable lessons today."
"It shows how important it is to take countermeasures quickly, as well as how preventive measures should be taken even when there is scientific uncertainty over the cause of the problem," it says.
Hayamizu also said the government is willing to hold a seminar in Minamata, Kumamoto Prefecture, following the one last June, after the Uruguay meeting to explain the development of the negotiations to the Minamata people and exchange views on the treaty with them.
In Minamata, meanwhile, Yoichi Tani, 63, keeps a cool eye on the development of the negotiations. "The ongoing talks must aim at mediating the differences among the countries before concluding the treaty. Thus, there must be a gap between their realistic decisions and the ideals of the local people (of Minamata)," said Tani, who has supported the victims for more than 40 years in the field.
"But I expect the international community to share its knowledge about the hazardous nature of mercury, based on the experiences of Minamata, and I hope the conclusion of the Minamata Treaty will not close the curtain on the Minamata issue as the whole picture of this issue remain unexplained," he said.’
In alle Surinaamse populatiegroepen die op kwik getest zijn, zijn kwikgehaltes aangetroffen die de World Health Organization (WHO, Wereldgezondheidsorganisatie) standaard van tien µg/g (microgram per gram) overschrijden. Vooral onder de Wayana inheemsen van het dorp Apetina en aan de Lawarivier zijn kwikgehaltes verontrustend hoog, zelfs bij kleine kinderen.
Voorlichting milieuorganisaties
Het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) heeft op haar website een opsomming geplaatst van milieueffecten als gevolg van kleinschalige goudwinning:
‘Ontbossing:
Gebieden grotendeels in de buurt van kreken worden ontbost om de activiteit op te starten. Landdegradatie: Ontbossing brengt met zich mee dat de bodems blootgesteld worden aan weer en wind en dat bodemmateriaal dat van groot belang is voor vegetatiegroei verloren gaat. Vooral langs kreken speelt dit een grote rol.
Bodemverontreiniging:
dit kan heel lokaal zijn en heeft vooral te maken met het kwikgebruik bij kleinschalige goudwinning. Bodemverontreiniging met kwik is verwaarloosbaar in de bodems nabij de goudwinningsactiviteiten. De verontreiniging zal vooral te vinden zijn in de tailings locaties, maar na verloop van tijd komt het kwik in de kreken terecht. Locaties waar kwikconcentraties hoog kunnen zijn zijn in bodems nabij goudverwerkingsbedrijven. Dit komt, omdat kwik verdampt in het proces, maar daarna bezinkt op de bodem.
Waterverontreiniging:
bij waterverontreiniging denkt men meestal direct aan kwik, maar dat is niet de belangrijkste factor. Kwik blijft niet lang in de waterlopen, maar hecht zich na een tijd aan organisch materiaal. Een grotere bron van vervuiling zijn de sedimenten die als gevolg van ontbossing en de goudwinningsactiviteiten in de kreken terechtkomen. Dit brengt met zich mee dat het water niet meer drinkbaar is voor de mens en ook dat vissen die afhankelijk zijn van helder water afsterven of andere gebieden opzoeken.
Verandering van stroomgebieden:
Het is zo dat veel kleinschalige goudmijnbouwers bij of in de buurt van kreken werken omdat daar vanouds de makkelijkst winbare reserves te vinden waren. Vaak wordt in deze kreken zelf gewerkt of waardoor de stroomrichting wordt aangetast.
Luchtverontreiniging:
Door amalgamatie en purificatie van goud komen er kwikdampen vrij. In de directe omgeving kan het door de werkers en andere betrokkenen ingeademd worden. Verder komt het in de atmosfeer terecht, waarna het door onder andere neerslag weer op andere locaties wordt afgezet.
Aantasting van biodiversiteit:
Ten eerste vindt aantasting van biodiversiteit plaats bij ontbossing waardoor dieren in het gebied wegtrekken. Ten tweede vindt aantasting van biodiversiteit plaats bij waterverontreiniging waardoor er afsterving van het leven in het water plaatsvindt. Ten derde vindt aantasting van biodiversiteit plaats door verhoogde concentraties van methylkwik in het water dat zorgt voor symptomen in vissen en visetende zoogdieren en reptielen. Methylkwik ontstaat doordat micro-organismen in bodemsedimenten inorganische kwik transformeren in methylkwik. Er is veel informatie bekend over het methylatieproces, maar sommige stappen in het proces zijn nog niet volledig onderzocht door de wetenschappers. Symptomen van methylkwik kunnen zijn verminderde voortplanting, afwijkende groei, afwijkend gedrag en in bepaalde gevallen zelfs de dood.
Gezondheidseffecten: zoals de biodiversiteit wordt aangetast, zo wordt de gezondheid van de mens ook in gevaar gebracht en wel door: Het eten van vissen met verhoogde gehaltes aan methylkwik.
Gemeenschappen die afhankelijk zijn van een visdieet kunnen op den duur gezondheidssymptomen vertonen zoals verminderde voortplanting, schade aan het zenuwstelsel en afwijkende groei.
Malaria:
het toenemende aantal open uitgemijnde putten die vol zijn met stilstaand water zijn een uitstekende broedplaats voor de malariamuskiet.
HIV/AIDS:
de aanwezigheid van commerciële sekswerkers in de goudwinningsgebieden en het schaarse gebruik van condooms zorgt ervoor dat HIV/AIDS makkelijk kan worden overgedragen. Daarnaast kunnen slechte hygiënische omstandigheden in de mijnbouwgebieden ook leiden tot bepaalde ziekten.’
Een vertegenwoordiger van het NMOS verklaarde op 14 januari 2009 tegenover De Ware Tijd dat ‘het een lange en moeizame weg zal zijn om de goudsector te transformeren in één waar op een milieuverantwoorde manier wordt gewerkt.’ ‘ Het slaan van adequate wetgeving zal het instituut in staat moeten stellen zich beter van zijn taken te kwijten’, aldus de krant. In het voorjaar van 2012 was er nog steeds geen wetgeving gericht op het milieu en de bescherming ervan en was ook door het NIMOS nauwelijks enige actie ondernomen.
De natuurbeschermingsorganisatie Stinasu (Stichting Natuurbehoud Suriname) heeft een speciale folder uitgegeven over de risico’s van kwik. Stinasu weet dat het gebruik van kwik in de kleinschalige goudsector gevaarlijk is voor de volksgezondheid en voor het milieu, maar desondanks trad de organisatie niet krachtig genoeg op tegen illegaal werkende porknokkers in haar eigen natuurpark Brownsberg. De tekst van de folder luidt alsvolgt:
‘Een sluipend gevaar Als u op dit moment niet ziek bent, kunt u toch gevaar lopen. Want kwik hoopt zich geleidelijk in het lichaam op. Bovendien duurt het enige tijd voordat kwik via vis in uw lichaam terechtkomt. Slechts een klein deel van het kwik dat u binnenkrijgt, wordt uitgescheiden met de ontlasting. Het duurt 70 dagen voordat ongeveer de helft van het kwik verdwenen is. Als in de buurt van Brownsweg kwik gebruikt blijft worden, is de kans dus groot dat u ziek wordt. Twijfelt u of dit waar is? Ga dan eens na bij uw familie en vrienden of er mensen ziek zijn. Zijn de zieken dezelfde mensen die in de goudvelden hebben gewerkt? Of die vis hebben gegeten die in de buurt van goudvelden gevangen is? Dan is kwik waarschijnlijk de oorzaak van hun klachten. Wees bewust van de risico’s… Denk na over de gevaren van kwik!
Hoe kunt u zorgen dat u niet ziek wordt? Om goud te winnen, is niet noodzakelijk kwik nodig. Er zijn meerdere manieren om goud te winnen zonder ook maar 1 gram kwik te gebruiken. De opbrengsten zijn even hoog of zelfs hoger. Onlangs zijn 2 bedrijven naar Suriname gekomen om te laten zien hoe deze andere methoden werken. In 2004 zijn de marrons aan de Tapanahonirivier al op een andere methode overgestapt. Zij winnen nu goud zonder kwik te gebruiken. Dit is beter voor hun gezondheid, voor het bos en voor de dieren. En vooral is het beter voor hun kinderen en kleinkinderen.
Ook als kwik in de omgeving van Brownsweg gebruikt blijft worden, kunt u zichzelf beter beschermen:
- eet kip in plaats van vis
- als u toch vis eet, eet dan geen roofvissen
- blijf uit de buurt van goudvelden
- drink alleen water waarvan u zeker weet dat er geen kwik in zit
- raak geen ongezuiverd goud aan
- ga direct naar de dokter als u ziek wordt
- vraag de dokter wat de oorzaak is van uw klachten
Kwik maakt mensen ziek
In Suriname wordt elk jaar ongeveer 8.000 kilo goud gewonnen. Voor elke kilo goud is minimaal 1,4 kilo kwik nodig. Dit betekent dat er elk jaar meer dan 11.000 kilo kwik terechtkomt in de lucht, het water en de grond. Kwik is slecht voor het bos en de dieren. Maar het is ook erg gevaarlijk voor de mens. Want als u teveel kwik binnenkrijgt, wordt u ziek.
Zo kunt u door kwik:
- blind of slechtziend worden
- moeite krijgen met spreken
- ongecoördineerde bewegingen gaan maken, bijvoorbeeld bij het lopen of schrijven
- slechter gaan horen
- aan geheugenverlies gaan lijden
- hallucinaties krijgen
- last krijgen van huiduitslag, bevingen, vermoeidheid en hoofdpijn.
In het ergste geval kunt u zelfs in coma raken en doodgaan. Probeer daarom zo min mogelijk met kwik in aanraking te komen!
Hoe krijgt u kwik binnen?
Kwik dat in het water terechtkomt, wordt opgenomen door kleine vissen. Deze kleine vissen worden gegeten door roofvissen. Hoe meer kleine vissen een roofvis eet, hoe meer kwik deze roofvis binnenkrijgt. Het duurt 6 tot 8 jaar voordat de helft van dit kwik is verdwenen. In vis kan kwik zich daardoor makkelijk opstapelen. Als u vaak vis eet, loopt u een grote kans ziek te worden.
Maar u kunt kwik ook binnenkrijgen door:
- vervuild water te drinken
- kwikdampen in te ademen
- ongezuiverd goud aan te raken
- pure kwik aan te raken
- vlees te eten van dieren die kwik hebben binnengekregen
Hoe meer kwik u opeet, inademt of aanraakt, hoe groter de kans dat u ziek wordt. Goudzoekers lopen dus het meeste risico. Maar ook mensen die in de buurt van goudvelden wonen, hebben een grote kans om een vergiftiging op te lopen. Zelfs mensen uit Paramaribo kunnen ziek worden, bijvoorbeeld als ze vis eten waarin kwik zit of als ze werken bij een goudopkoper.
Extra gevaar voor kinderen
Kinderen worden sneller ziek dan volwassenen. En ze genezen ook minder snel. Als het om kwik gaat, zijn kinderen dus extra kwetsbaar. Als uw kind teveel kwik in zijn lichaam heeft, kan het alle ziekten krijgen die eerder genoemd zijn. Daarnaast kan uw kind ook nog: - verlamd raken - moeite krijgen met leren spreken - zwakke botten ontwikkelen - een open verhemelte krijgen Vooral ongeboren baby’s zijn erg gevoelig voor kwik. Als een zwangere vrouw teveel kwik binnenkrijgt, kan zij een miskraam krijgen. Ook kan haar baby mismaakt geboren worden. Daarom moeten zwangere vrouwen proberen zo min mogelijk met kwik in aanraking te komen. Want het kwik dat in het lichaam van de moeder zit, komt automatisch terecht in het lichaam van de baby.’
Watervervuiling
Hayamizu also said the government is willing to hold a seminar in Minamata, Kumamoto Prefecture, following the one last June, after the Uruguay meeting to explain the development of the negotiations to the Minamata people and exchange views on the treaty with them.
In Minamata, meanwhile, Yoichi Tani, 63, keeps a cool eye on the development of the negotiations. "The ongoing talks must aim at mediating the differences among the countries before concluding the treaty. Thus, there must be a gap between their realistic decisions and the ideals of the local people (of Minamata)," said Tani, who has supported the victims for more than 40 years in the field.
"But I expect the international community to share its knowledge about the hazardous nature of mercury, based on the experiences of Minamata, and I hope the conclusion of the Minamata Treaty will not close the curtain on the Minamata issue as the whole picture of this issue remain unexplained," he said.’
In alle Surinaamse populatiegroepen die op kwik getest zijn, zijn kwikgehaltes aangetroffen die de World Health Organization (WHO, Wereldgezondheidsorganisatie) standaard van tien µg/g (microgram per gram) overschrijden. Vooral onder de Wayana inheemsen van het dorp Apetina en aan de Lawarivier zijn kwikgehaltes verontrustend hoog, zelfs bij kleine kinderen.
Voorlichting milieuorganisaties
Het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) heeft op haar website een opsomming geplaatst van milieueffecten als gevolg van kleinschalige goudwinning:
‘Ontbossing:
Gebieden grotendeels in de buurt van kreken worden ontbost om de activiteit op te starten. Landdegradatie: Ontbossing brengt met zich mee dat de bodems blootgesteld worden aan weer en wind en dat bodemmateriaal dat van groot belang is voor vegetatiegroei verloren gaat. Vooral langs kreken speelt dit een grote rol.
Bodemverontreiniging:
dit kan heel lokaal zijn en heeft vooral te maken met het kwikgebruik bij kleinschalige goudwinning. Bodemverontreiniging met kwik is verwaarloosbaar in de bodems nabij de goudwinningsactiviteiten. De verontreiniging zal vooral te vinden zijn in de tailings locaties, maar na verloop van tijd komt het kwik in de kreken terecht. Locaties waar kwikconcentraties hoog kunnen zijn zijn in bodems nabij goudverwerkingsbedrijven. Dit komt, omdat kwik verdampt in het proces, maar daarna bezinkt op de bodem.
Waterverontreiniging:
bij waterverontreiniging denkt men meestal direct aan kwik, maar dat is niet de belangrijkste factor. Kwik blijft niet lang in de waterlopen, maar hecht zich na een tijd aan organisch materiaal. Een grotere bron van vervuiling zijn de sedimenten die als gevolg van ontbossing en de goudwinningsactiviteiten in de kreken terechtkomen. Dit brengt met zich mee dat het water niet meer drinkbaar is voor de mens en ook dat vissen die afhankelijk zijn van helder water afsterven of andere gebieden opzoeken.
Verandering van stroomgebieden:
Het is zo dat veel kleinschalige goudmijnbouwers bij of in de buurt van kreken werken omdat daar vanouds de makkelijkst winbare reserves te vinden waren. Vaak wordt in deze kreken zelf gewerkt of waardoor de stroomrichting wordt aangetast.
Luchtverontreiniging:
Door amalgamatie en purificatie van goud komen er kwikdampen vrij. In de directe omgeving kan het door de werkers en andere betrokkenen ingeademd worden. Verder komt het in de atmosfeer terecht, waarna het door onder andere neerslag weer op andere locaties wordt afgezet.
Aantasting van biodiversiteit:
Ten eerste vindt aantasting van biodiversiteit plaats bij ontbossing waardoor dieren in het gebied wegtrekken. Ten tweede vindt aantasting van biodiversiteit plaats bij waterverontreiniging waardoor er afsterving van het leven in het water plaatsvindt. Ten derde vindt aantasting van biodiversiteit plaats door verhoogde concentraties van methylkwik in het water dat zorgt voor symptomen in vissen en visetende zoogdieren en reptielen. Methylkwik ontstaat doordat micro-organismen in bodemsedimenten inorganische kwik transformeren in methylkwik. Er is veel informatie bekend over het methylatieproces, maar sommige stappen in het proces zijn nog niet volledig onderzocht door de wetenschappers. Symptomen van methylkwik kunnen zijn verminderde voortplanting, afwijkende groei, afwijkend gedrag en in bepaalde gevallen zelfs de dood.
Gezondheidseffecten: zoals de biodiversiteit wordt aangetast, zo wordt de gezondheid van de mens ook in gevaar gebracht en wel door: Het eten van vissen met verhoogde gehaltes aan methylkwik.
Gemeenschappen die afhankelijk zijn van een visdieet kunnen op den duur gezondheidssymptomen vertonen zoals verminderde voortplanting, schade aan het zenuwstelsel en afwijkende groei.
Malaria:
het toenemende aantal open uitgemijnde putten die vol zijn met stilstaand water zijn een uitstekende broedplaats voor de malariamuskiet.
HIV/AIDS:
de aanwezigheid van commerciële sekswerkers in de goudwinningsgebieden en het schaarse gebruik van condooms zorgt ervoor dat HIV/AIDS makkelijk kan worden overgedragen. Daarnaast kunnen slechte hygiënische omstandigheden in de mijnbouwgebieden ook leiden tot bepaalde ziekten.’
Een vertegenwoordiger van het NMOS verklaarde op 14 januari 2009 tegenover De Ware Tijd dat ‘het een lange en moeizame weg zal zijn om de goudsector te transformeren in één waar op een milieuverantwoorde manier wordt gewerkt.’ ‘ Het slaan van adequate wetgeving zal het instituut in staat moeten stellen zich beter van zijn taken te kwijten’, aldus de krant. In het voorjaar van 2012 was er nog steeds geen wetgeving gericht op het milieu en de bescherming ervan en was ook door het NIMOS nauwelijks enige actie ondernomen.
De natuurbeschermingsorganisatie Stinasu (Stichting Natuurbehoud Suriname) heeft een speciale folder uitgegeven over de risico’s van kwik. Stinasu weet dat het gebruik van kwik in de kleinschalige goudsector gevaarlijk is voor de volksgezondheid en voor het milieu, maar desondanks trad de organisatie niet krachtig genoeg op tegen illegaal werkende porknokkers in haar eigen natuurpark Brownsberg. De tekst van de folder luidt alsvolgt:
‘Een sluipend gevaar Als u op dit moment niet ziek bent, kunt u toch gevaar lopen. Want kwik hoopt zich geleidelijk in het lichaam op. Bovendien duurt het enige tijd voordat kwik via vis in uw lichaam terechtkomt. Slechts een klein deel van het kwik dat u binnenkrijgt, wordt uitgescheiden met de ontlasting. Het duurt 70 dagen voordat ongeveer de helft van het kwik verdwenen is. Als in de buurt van Brownsweg kwik gebruikt blijft worden, is de kans dus groot dat u ziek wordt. Twijfelt u of dit waar is? Ga dan eens na bij uw familie en vrienden of er mensen ziek zijn. Zijn de zieken dezelfde mensen die in de goudvelden hebben gewerkt? Of die vis hebben gegeten die in de buurt van goudvelden gevangen is? Dan is kwik waarschijnlijk de oorzaak van hun klachten. Wees bewust van de risico’s… Denk na over de gevaren van kwik!
Hoe kunt u zorgen dat u niet ziek wordt? Om goud te winnen, is niet noodzakelijk kwik nodig. Er zijn meerdere manieren om goud te winnen zonder ook maar 1 gram kwik te gebruiken. De opbrengsten zijn even hoog of zelfs hoger. Onlangs zijn 2 bedrijven naar Suriname gekomen om te laten zien hoe deze andere methoden werken. In 2004 zijn de marrons aan de Tapanahonirivier al op een andere methode overgestapt. Zij winnen nu goud zonder kwik te gebruiken. Dit is beter voor hun gezondheid, voor het bos en voor de dieren. En vooral is het beter voor hun kinderen en kleinkinderen.
Ook als kwik in de omgeving van Brownsweg gebruikt blijft worden, kunt u zichzelf beter beschermen:
- eet kip in plaats van vis
- als u toch vis eet, eet dan geen roofvissen
- blijf uit de buurt van goudvelden
- drink alleen water waarvan u zeker weet dat er geen kwik in zit
- raak geen ongezuiverd goud aan
- ga direct naar de dokter als u ziek wordt
- vraag de dokter wat de oorzaak is van uw klachten
Kwik maakt mensen ziek
In Suriname wordt elk jaar ongeveer 8.000 kilo goud gewonnen. Voor elke kilo goud is minimaal 1,4 kilo kwik nodig. Dit betekent dat er elk jaar meer dan 11.000 kilo kwik terechtkomt in de lucht, het water en de grond. Kwik is slecht voor het bos en de dieren. Maar het is ook erg gevaarlijk voor de mens. Want als u teveel kwik binnenkrijgt, wordt u ziek.
Zo kunt u door kwik:
- blind of slechtziend worden
- moeite krijgen met spreken
- ongecoördineerde bewegingen gaan maken, bijvoorbeeld bij het lopen of schrijven
- slechter gaan horen
- aan geheugenverlies gaan lijden
- hallucinaties krijgen
- last krijgen van huiduitslag, bevingen, vermoeidheid en hoofdpijn.
In het ergste geval kunt u zelfs in coma raken en doodgaan. Probeer daarom zo min mogelijk met kwik in aanraking te komen!
Hoe krijgt u kwik binnen?
Kwik dat in het water terechtkomt, wordt opgenomen door kleine vissen. Deze kleine vissen worden gegeten door roofvissen. Hoe meer kleine vissen een roofvis eet, hoe meer kwik deze roofvis binnenkrijgt. Het duurt 6 tot 8 jaar voordat de helft van dit kwik is verdwenen. In vis kan kwik zich daardoor makkelijk opstapelen. Als u vaak vis eet, loopt u een grote kans ziek te worden.
Maar u kunt kwik ook binnenkrijgen door:
- vervuild water te drinken
- kwikdampen in te ademen
- ongezuiverd goud aan te raken
- pure kwik aan te raken
- vlees te eten van dieren die kwik hebben binnengekregen
Hoe meer kwik u opeet, inademt of aanraakt, hoe groter de kans dat u ziek wordt. Goudzoekers lopen dus het meeste risico. Maar ook mensen die in de buurt van goudvelden wonen, hebben een grote kans om een vergiftiging op te lopen. Zelfs mensen uit Paramaribo kunnen ziek worden, bijvoorbeeld als ze vis eten waarin kwik zit of als ze werken bij een goudopkoper.
Extra gevaar voor kinderen
Kinderen worden sneller ziek dan volwassenen. En ze genezen ook minder snel. Als het om kwik gaat, zijn kinderen dus extra kwetsbaar. Als uw kind teveel kwik in zijn lichaam heeft, kan het alle ziekten krijgen die eerder genoemd zijn. Daarnaast kan uw kind ook nog: - verlamd raken - moeite krijgen met leren spreken - zwakke botten ontwikkelen - een open verhemelte krijgen Vooral ongeboren baby’s zijn erg gevoelig voor kwik. Als een zwangere vrouw teveel kwik binnenkrijgt, kan zij een miskraam krijgen. Ook kan haar baby mismaakt geboren worden. Daarom moeten zwangere vrouwen proberen zo min mogelijk met kwik in aanraking te komen. Want het kwik dat in het lichaam van de moeder zit, komt automatisch terecht in het lichaam van de baby.’
Watervervuiling
Voor de binnenlandbewoners is watervervuiling - en niet kwikvervuiling - het voornaamste en meest zichtbare probleem dat veroorzaakt wordt door kleinschalige goudwinning. Door het omwoelen van kreek‐ en rivierbeddingen en het stromen van modderstromen uit de mijn naar de rivieren en kreken, vertroebelt het water in de nabijheid van goudgebieden. Schoon water is van levensbelang voor bewoners van het binnenland. Zij gebruiken dat niet alleen als drinkwater, maar ook om te koken, te baden en om kleren en vaat mee te wassen. Benedenstrooms van de goudvelden is het water vaak niet meer geschikt om te drinken en soms zelfs niet meer om in te baden. Daarnaast kunnen de bewoners ziek worden en onder andere diarree en huiduitslag oplopen.
De vertroebeling van waterwegen heeft ook nog eens een negatieve invloed op de kwaliteit van het waterecosysteem. De vernietiging van woon‐ en voortplantingsgebieden, de vermindering van zuurstof in het water en het hinderen van foutragestrategieën schaden de gezondheid van vissen en andere waterdieren. Veranderingen in de kwaliteit en kwantiteit van de vispopulatie hebben hun weerslag op het dieet van marrons en inheemsen, die voor proteïne grotendeels van vis afhankelijk zijn.
Door de kleinschalige goudwinning komt jaarlijks een geschatte hoeveelheid van zesenveertig duizend kilo kwik in de natuur terecht. Voor de winning van een kilo goud zou rond een kilo kwik nodig zijn. In 2003 werd ongeveer zevenduizend kilo kwik legaal uit Nederland geëxporteerd naar Suriname voor legale activiteiten, zoals gebruik door tandartsen. Maar, een deel van dat kwik kwam mogelijk ook in de goudvelden terecht. Er was ook kwik afkomstig uit Amerika. Uit dat land werd in 2007 rond de 378 ton geëxporteerd, waarvan een deel Suriname als eindbestemming had. In 2008 was zo'n 2.200 kilometer aan rivieren en kreken door kwik aangetast, een verviervoudiging in vergelijking met 2001.
Veel inheemsen ondervinden milieu- en gezondheidsproblemen door het door goudzoekers gebruikte kwik. Tijdens diverse nationale en internationale bijeenkomsten wordt gesproken over kwikverontreiniging van kreken en rivieren veroorzaakt door porknokkers en garimpeiros in het Surinaamse binnenland. Het was en is een ernstig probleem. Volgens het Institute for Sustainable Mining Artminers gevestigd in het Amerikaanse Portland (Orgeon) is het vrijkomen van kwik in de kleinschalige goudwinning de op een na belangrijkste oorzaak van kwikvervuiling op de planeet, na het verbranden van fossiele brandstoffen. Een geschatte eenderde van het jaarlijkse kwikgebruik is toe te schrijven aan de kleinschalige goudsector en jaarlijks belandt ongeveer duizend ton kwik in het milieu.
Tijdens de eerste ‘Trans-Bondary Meeting on Environmental Protection in the Brazil-Suriname Border Region’, welke bijeenkomst plaatsvond op 3 en 4 juni 2006 in het Triodorp Kwamalasamutu en op 6 en 7 juni 2006 in Paramaribo, sprak de Trio Wakusja zijn bezorgdheid uit over de mogelijke komst van Brazilianen naar het Vier Gebroeders Gebergte om goud te winnen. Een andere Trio, Mennio, zei onder andere: ‘De garimpeiros vergiftigen en verontreinigingen onze kreken, waardoor we er geen water meer uit kunnen drinken en mensen die dat wel doen worden ziek. We willen onze watervoorziening beschermen.’ Ook de Trio Eseke sprak zich uit over de dreigingen van buiten de gemeenschap: ‘We gebruiken vooral regenwater en rivierwater als ons drinkwater. Hierdoor hebben we in de droge tijd geen drinkwater tot onze beschikking. Mensen in de stad hebben toegang tot allerlei soorten drinkwater, maar dat geldt niet voor ons. Ik denk dat we beter moeten zorgen voor onze kreken en rivieren. We willen graag enkele bronnen van inkomsten generen, zoals uit de goudmijnsector, maar dat moet niet ten koste gaan van onze gezondheid, omdat kreken en rivieren zijn vervuild. Garimpeiros vergiftigen onze vissen en we kunnen ziek worden door het eten van de besmette vissen en dat willen we niet. Bauxietbedrijven hebben plannen om een dam te bouwen in de omgeving van Apoera in het westen van Suriname. Dat kan negatieve gevolgen voor de visstand hebben. Gebieden komen onder water te staan en veel dieren gaan dood omdat ze niet kunnen ontsnappen. Houtkapbedrijven, vooral uit China, vernietigen de bossen. Wij kappen alleen bomen, omdat we groente willen planten en verbouwen of omdat we hout nodig hebben om onze huizen te kunnen bouwen. Grote bedrijven vernietigen het bos om grote transportwegen aan te leggen. Dat doen wij niet. Wij vechten voor onze rechten, omdat wij aan onze kinderen en hun toekomst denken.’
De toespraken van de Trio’s maakten duidelijk, dat zij zich grote zorgen maken over ontwikkelingen in de mijnbouwsector en als gevolg daarvan vernietiging van hun leefgebied.
Tijdens de bijeenkomst sprak ook de directeur van natuurbeschermingsorganisatie Conservation International Suriname, Annette Tjon Sie Fat. Volgens haar zijn houtkap, kleinschalige goudwinning en kwikverontreiniging, bauxietmijnontwikkelingen in West-Suriname, de aanleg van wegen, het verdwijnen van mangrove en stijging van de zeespiegel de belangrijkste bedreigingen voor de regio. Haar uitlatingen, gedaan tijdens de bijeenkomst, zijn opmerkelijk, omdat Conservation International Suriname (CI-Suriname) weinig tot niets onderneemt tegen de door haar opgesomde bedreigingen. Natuurlijk, Conservation International is geen milieuactiegroep zoals Greenpeace en Milieudefensie in Nederland. In Suriname is anno 2013 (nog) geen milieuactiegroep. Greenpeace heeft in Zuid-Amerika een kantoor in Argentinië, Chili en Brazilië.
Door: Paul Kraaijer
Door de kleinschalige goudwinning komt jaarlijks een geschatte hoeveelheid van zesenveertig duizend kilo kwik in de natuur terecht. Voor de winning van een kilo goud zou rond een kilo kwik nodig zijn. In 2003 werd ongeveer zevenduizend kilo kwik legaal uit Nederland geëxporteerd naar Suriname voor legale activiteiten, zoals gebruik door tandartsen. Maar, een deel van dat kwik kwam mogelijk ook in de goudvelden terecht. Er was ook kwik afkomstig uit Amerika. Uit dat land werd in 2007 rond de 378 ton geëxporteerd, waarvan een deel Suriname als eindbestemming had. In 2008 was zo'n 2.200 kilometer aan rivieren en kreken door kwik aangetast, een verviervoudiging in vergelijking met 2001.
Veel inheemsen ondervinden milieu- en gezondheidsproblemen door het door goudzoekers gebruikte kwik. Tijdens diverse nationale en internationale bijeenkomsten wordt gesproken over kwikverontreiniging van kreken en rivieren veroorzaakt door porknokkers en garimpeiros in het Surinaamse binnenland. Het was en is een ernstig probleem. Volgens het Institute for Sustainable Mining Artminers gevestigd in het Amerikaanse Portland (Orgeon) is het vrijkomen van kwik in de kleinschalige goudwinning de op een na belangrijkste oorzaak van kwikvervuiling op de planeet, na het verbranden van fossiele brandstoffen. Een geschatte eenderde van het jaarlijkse kwikgebruik is toe te schrijven aan de kleinschalige goudsector en jaarlijks belandt ongeveer duizend ton kwik in het milieu.
Tijdens de eerste ‘Trans-Bondary Meeting on Environmental Protection in the Brazil-Suriname Border Region’, welke bijeenkomst plaatsvond op 3 en 4 juni 2006 in het Triodorp Kwamalasamutu en op 6 en 7 juni 2006 in Paramaribo, sprak de Trio Wakusja zijn bezorgdheid uit over de mogelijke komst van Brazilianen naar het Vier Gebroeders Gebergte om goud te winnen. Een andere Trio, Mennio, zei onder andere: ‘De garimpeiros vergiftigen en verontreinigingen onze kreken, waardoor we er geen water meer uit kunnen drinken en mensen die dat wel doen worden ziek. We willen onze watervoorziening beschermen.’ Ook de Trio Eseke sprak zich uit over de dreigingen van buiten de gemeenschap: ‘We gebruiken vooral regenwater en rivierwater als ons drinkwater. Hierdoor hebben we in de droge tijd geen drinkwater tot onze beschikking. Mensen in de stad hebben toegang tot allerlei soorten drinkwater, maar dat geldt niet voor ons. Ik denk dat we beter moeten zorgen voor onze kreken en rivieren. We willen graag enkele bronnen van inkomsten generen, zoals uit de goudmijnsector, maar dat moet niet ten koste gaan van onze gezondheid, omdat kreken en rivieren zijn vervuild. Garimpeiros vergiftigen onze vissen en we kunnen ziek worden door het eten van de besmette vissen en dat willen we niet. Bauxietbedrijven hebben plannen om een dam te bouwen in de omgeving van Apoera in het westen van Suriname. Dat kan negatieve gevolgen voor de visstand hebben. Gebieden komen onder water te staan en veel dieren gaan dood omdat ze niet kunnen ontsnappen. Houtkapbedrijven, vooral uit China, vernietigen de bossen. Wij kappen alleen bomen, omdat we groente willen planten en verbouwen of omdat we hout nodig hebben om onze huizen te kunnen bouwen. Grote bedrijven vernietigen het bos om grote transportwegen aan te leggen. Dat doen wij niet. Wij vechten voor onze rechten, omdat wij aan onze kinderen en hun toekomst denken.’
De toespraken van de Trio’s maakten duidelijk, dat zij zich grote zorgen maken over ontwikkelingen in de mijnbouwsector en als gevolg daarvan vernietiging van hun leefgebied.
Tijdens de bijeenkomst sprak ook de directeur van natuurbeschermingsorganisatie Conservation International Suriname, Annette Tjon Sie Fat. Volgens haar zijn houtkap, kleinschalige goudwinning en kwikverontreiniging, bauxietmijnontwikkelingen in West-Suriname, de aanleg van wegen, het verdwijnen van mangrove en stijging van de zeespiegel de belangrijkste bedreigingen voor de regio. Haar uitlatingen, gedaan tijdens de bijeenkomst, zijn opmerkelijk, omdat Conservation International Suriname (CI-Suriname) weinig tot niets onderneemt tegen de door haar opgesomde bedreigingen. Natuurlijk, Conservation International is geen milieuactiegroep zoals Greenpeace en Milieudefensie in Nederland. In Suriname is anno 2013 (nog) geen milieuactiegroep. Greenpeace heeft in Zuid-Amerika een kantoor in Argentinië, Chili en Brazilië.
Door: Paul Kraaijer
Geen opmerkingen:
Een reactie posten