vrijdag 8 februari 2013

Im- en export kwik naar en van Suriname

Import kwik in Suriname verboden


Wanneer in Suriname gediscussieerd wordt over het gebruik van kwik in het land, komt altijd de vraag om de hoek kijken hoe deze stof het land in komt. Maar, er wordt ook kwik geëxporteerd, zo blijkt uit het uit 2011 daterende rapport voor de UNDP (‘Updated National Chemical Profile The Republic of Suriname’. Dit honderdeenentwintig pagina’s tellende rapport werd opgesteld door het ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu (ATM) in het kader van de implementatie van het Verdrag van Stockholm.). 

Daarin wordt vermeldt dat Suralco - een Surinaamse producent van bauxiet en aluinaarde en dochteronderneming van het Amerikaanse Alcoa World Alumina and Chemicals (AWAC) - op 15 januari 2003 319.5 kilogram kwik heeft geëxporteerd naar Nederland en 360 kilogram op 14 januari 2004 en op 9 februari 2011 1468.8 kilogram naar de Verenigde Staten van Amerika. Het kwik dat naar Amerika ging was verpakt in houten kratten van vierenveertig bij vierenveertig centimeter groot en in ieder krat zaten negen verschillende drie liter flessen. Die flessen waren ontworpen om kwik(afval) op een veilige manier te transporteren.

Voor de totstandkoming van dit artikel laat Suralco in een reactie op 31 januari 2012 via haar ‘Community Relations Officer’ Harold Amalinsi weten, dat kwik in de natuur voor komt en ook in bauxiet. ‘Het beleid van de Suralco is erop gericht om haar afvalstoffen zodanig te beheren en verwerken dat deze geen gevaar vormen voor het milieu. In het kader van dit beleid was het dan op donderdag 10 februari 2011 zover dat er een klein aantal containers met kwik geladen werden op het schip ‘Industrial Diamond’ voor export naar de USA. Kwik is een afvalproduct dat vrijkomt bij de verwerking van bauxiet tot aluinaarde. In de raffinaderij te Paranam wordt het in gasvorm aanwezige kwik neergeslagen tot zijn vloeibare vorm. Hierna wordt dit verwijderd uit het proces, opgeslagen en vervolgens geëxporteerd met het doel dit te hergebruiken. Het is een gevaarlijke stof voor mens en dier, vandaar dat Alcoa zich als doel heeft gesteld de kwik emissies (lucht uitstoot) in 2020 met 80% verminderd te hebben ten opzichte van 2005. Het verminderen van deze emissies is nodig om bij te dragen aan Alcoa’s milieudoelstellingen, maar ook om op een verantwoorde manier met ons milieu om te gaan en dat te behouden. Als kwik in de lucht terecht komt, kan het zich verspreiden, en kan het ook weer neerslaan in de waterwegen.’

(Volgens de handelsstatistieken database van de Verenigde Naties, Comtrade, heeft Suriname in 2010 1.300 kilo kwik geëxporteerd naar Nederland en in 2011 102 kilo naar de Verenigde Staten.)

ATM geeft in het rapport voor de UNDP aan, dat geen enkele informatie bekend is over import van kwik. Verder meldt het ministerie dat er geen nationaal gecoördineerde aanpak is van de problemen in de kleinschalige goudsector en het ongecontroleerde gebruik van kwik. Hierbij dient opgemerkt te worden dat op het moment dat het rapport voor de UNDP werd uitgebracht, juli 2011, de presidentiële Commissie Ordening Goudsector al zeven maanden aan het werk was. Amerika is nog steeds een van de landen die het meeste kwik exporteert. In 2006 werd 378 ton geëxporteerd en in 2007 bijna 498 ton. Volgens een artikel van The Associated Press van 1 oktober 2009 (‘Mercury in gold mining poses toxic threat - Substance used in developing nations threatens miners, environment’) werd het meeste Amerikaanse kwik geëxporteerd naar Hong Kong, Mexico, Canada èn Suriname. Volgens de statistieken van Comtrade heeft de Verenigde Staten in 2007 nog 118 ton kwikamalgamaam geëxporteerd naar Suriname.

Volgens kwikhandelaren is het niet eerlijk om hun de schuld te geven van wat zich afspeelt op goudvelden in de wereld. ‘Als mensen willen dat er geen kwik wordt gebruikt in de kleinschalige goudwinning, vooral in China, Indonesië en Zuid-Amerika, dan moeten ze stoppen met de import ervan’, aldus Howard Masters, directeur van Lambert Metals International, een Brits bedrijf dat jaarlijks 25.000 tot 30.000 flessen kwik wereldwijd verkoopt. Zijn collega Marc Claushuis, directeur van het Nederlandse bedrijf Claushuis Metals (sinds 1 januari 2010 M&R Claushuis B.V) in Zeewolde, dat jaarlijks 200 ton kwik verkoopt aan landen in Latijns Amerika, Afrika en Europa, verklaarde tegenover The Associated Press gefrustreerd te zijn, omdat hij niet in staat is het gebruik van kwik te controleren.  

‘Natuurlijk voel ik me niet blij. Je exporteert je eindproduct naar landen waarvan je weet dat het zorgt voor veel verontreiniging. Maar, er is niet veel dat je kan doen.’ M&R Claushuis heeft in verband met het exportverbod dat in maart 2011 is ingegaan ‘geen kwikstromen meer die Europa verlaten’, aldus het bedrijf in een reactie - in verband met de totstandkoming van dit artikel - via email op 2 februari 2012. ‘Wij hebben in het verleden ook nooit geleverd aan Suriname. Wel haalden we daar oud kwik vandaan om dit te recyclen.‘

Howard Masters van het Britse bedrijf Lambert Metals International, geeft geen openheid van zaken. Hij laat, eveneens op 2 februari 2012, via een email weten geen enkele informatie te kunnen verstrekken over of zijn bedrijf kwik levert aan Surinaamse bedrijven. Reden voor zijn geslotenheid is simpelweg ‘een sterk concurrerende markt’. Masters: ‘Ons bedrijf is inderdaad heel actief in de kwikhandel. Wij verhandelen waarschijnlijk de grootste hoeveelheid kwik in de wereld. Maar, op dit moment is de markt kleiner dan hij ooit was, dankzij milieubeperkingen voor de productie en export van kwik en de hoge prijs van de stof. Wij hebben geen administratie van directe verkopen aan Suriname, maar natuurlijk voorzien wij bedrijven in de hele wereld, van wie niet allen de kwik zelf gebruiken. Het kan dus zijn, dat sommige handelaren of distributeurs die wij bevoorraden, de kwik door verhandelen naar Suriname.’

De Europese Unie besloot al in 2008 om de export van kwik vanaf 2011 te verbieden, terwijl de Amerikaanse oud-president George Bush in oktober 2008 een wet bekrachtigde die per 2013 alle export van kwik uit de Verenigde Staten moet verbieden.

Voor de totstandkoming van dit artikel werd op 18 januari 2012 door mij Daniel Peplow benaderd met de vraag of in de toekomst nog onderzoeken, als door hem uitgevoerd in Anapaike en Apetina, nodig zullen zijn. Een dag later reageerde de Amerikaan al: ‘Kwikverontreiniging en –vergiftiging vindt wereldwijd al honderden, zo niet duizenden jaren, plaats en gaat tot tot de dag van vandaag door. Uitbraken van acute kwikvergiftiging zijn sinds de jaren zestig in de 20e eeuw onderkend als een serieus probleem in onder andere Zweden, Irak en in het Amazonegebied, en krijgt meer en meer aandacht in landen als Tanzania, Filippijnen, Indonesië, Vietnam, China èn Suriname. De Verenigde Nations steunt het zogenoemde ‘Global Mercury Project’ om kwikverontreiniging te monitoren en om preventieve maatregelen in te stellen.Blootstelling aan kwik is een wereldwijd probleem en onderzoek zal voortgaan zolang kwikvergiftiging een publiek gezondheidsprobleem is en zolang nongouvernementele organisaties en regeringen de aanpak ervan als een prioriteit kwalificeren en fondsen in het leven roepen om onderzoek mogelijk te maken.’
Peplow is nog steeds van oordeel dat kwikverontreiniging en kwikvergiftiging in Suriname serieuze problemen zijn. ‘Kwik veroorzaakt vooral problemen in het zenuwstelsel. De stof komt bij zwangere vrouwen terecht in de placenta en veroorzaakt ernstige problemen voor de foetussen. Ik vind blootstelling aan kwik van kinderen voor de geboorte en in hun eerste levensjaren het meest serieuze probleem.’ 

Door: Paul Kraaijer

Geen opmerkingen:

Een reactie posten