WWF Guianas: 'Er is niet veel gewijzigd te Brownsberg'

Gaat vernietiging Brownsberg Natuurpark door goudzoekers nog steeds door?

Minister Dodson, Stinasu en Commissie Ordening Goudsector weigeren te reageren

27-03-2017  De Surinaamse Krant


Een paar jaar geleden kwam het unieke Brownsberg Natuurpark in het nieuws vanwege de aanwezigheid van illegale goudzoekers in het door destijds Stinasu (Stichting Natuurbehoud Suriname) beheerde en beschermde natuurgebied. Grote delen van het natuurpark werden kaalgekapt, vernietigd, door goudzoekers onder toeziend oog van de autoriteiten. De toenmalig directeur van Stinasu liet de goudzoekers in 'zijn' natuurpark toe in ruil voor goud. Het zorgde voor een schandaal. Het natuurgebied was zo lek als een mandje en volgens het WWF Guianas is er vandaag de dag weinig gewijzigd te Brownsberg...

Daar bovenop kwam ook nog eens in februari 2012 het WWF Guianas met een vernietigend fotorapport met beelden van de vernietiging van het natuurgebied door goudzoekers, gemaakt vanuit een helikopter (zie hieronder).

Iedereen reageerde zogenaamd geschokt, natuurbeschermingsorganisaties, autoriteiten en politici. Het was echter een 'gemaakte' schok, immers iedereen wist wat zich afspeelde in het Brownsberg Natuurpark, maar de foto's in het rapport spraken boekdelen en openden een beerput van wanbeleid en van hoe je als natuurbeschermingsorganisatie niet een natuurgebied moet beheren en beschermen.

Opmerkelijk plan Commissie Ordening Goudsector
Dat geruchtmakende rapport werd gevolgd door een curieus plan uit de koker van de presidentiële Commissie Ordening Goudsector. Die commissie stelde voor om 1.200 hectare grond in de omgeving van het natuurgebied ter beschikking te stellen aan de illegale goudzoekers. De autoriteiten wilden dit gebied conform de wettelijke regelingen ter beschikking stellen van de dorpsgemeenschap in het gebied. De goudzoekers moesten zich dan wel organiseren en zich houden aan een aantal criteria voor de bescherming van de natuur. Maar, het plan van de commissie leek eerder op het belonen van illegale porknokkers die een natuurpark hadden vernietigd, dan het beboeten of veroordelen van die goudzoekers voor hun gedrag.
Toch sprak het WWF Guianas zich destijds positief uit over dat plan. WWF-woordvoerster Karin Spong zei in mei 2014 het plan als een duurzame en een realistische oplossing te zien. Vooral, zo zei ze, omdat die 1.200 hectare toch al helemaal vernietigd was door goudzoekersactiviteiten. En het feit dat er in het zuiden van het park vierduizend hectare bij zou komen is ook positief, aldus Spong. ‘Dat stuk uit de officieel beschermde zone halen en een stuk in het zuiden toevoegen geeft het park de potentie zich weer in zijn oude glorie te herstellen. Het is een gebied met een ongelooflijke biodiversiteit waar bezoekers uit de hele wereld naar toe trekken om van te genieten’, zo liet Spong op 17 mei 2014 weten.

Het is onduidelijk of dat plan ooit is gerealiseerd....

Stil geworden rond het natuurgebied en de goudzoekers
Het gaat hier om een vandaag de dag vergeten Surinaamse ramp. Niemand hoor je nog spreken over goudwinning in het Brownsberg Natuurpark en wanneer je er met mensen over wilt praten, slaat iedereen stil in een wolk van onwetendheid en ontkenning.

Even kwam het natuurgebied weer in het nieuws, op 13 november 2015, toen de Ware Tijd met het bericht kwam, dat nog steeds zo'n 1.500 illegale goudzoekers bezig waren om het gebied verder te vernietigen. De krant schreef zelfs, dat de goudzoekers op weg waren om het plateau te bereiken en een van de ministers, Steven Relyveld van Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer, adviseerde om de Ireneval niet te bezoeken, omdat de grond daar niet meer stabiel was.

Uit een studie van het WWF Guianas bleek eind 2015, dat door illegale goudwinning 2.000 hectare van het zogenaamde 'beschermde' Brownsberg Natuurpark was vernietigd.

Het natuurpark van ruim 12.000 hectare kon volgens Sofie Ruysschaert van het WWF-Guianas in zones verdeeld worden, waardoor duidelijk zou zijn waar gemijnd mocht worden en welk deel beschermd gebied zou blijven. 'Maar', zo zei ze, 'Er moet wel genoeg controle zijn, want als er goud wordt ontdekt bij de grens, zullen de goudzoekers weer stukjes afsnoepen en zijn we weer bij af'.'

Dat was een opmerkelijke opmerking van het WWF, immers het Brownsberg Natuurpark is in zijn geheel een beschermd gebied, wereldbekend vanwege de unieke biodiversiteit (flora en fauna) en er zou dan ook nergens aan goudwinning mogen worden gedaan. Maar, zo langzamerhand is algemeen bekend, dat van enige vorm van bescherming of controle de afgelopen jaren geen enkele sprake is geweest, integendeel, de goudzoekers en hun vernietigende activiteiten werden door de overheid en natuurbeschermingsorganisaties gedoogd. De ogen werden dichtgeknepen en worden waarschijnlijk vandaag de dag nog steeds stevig dichtgeknepen..

Waarnemend directeur Stinasu, Commissie Ordening Goudsector en minister Dodson doen er het zwijgen toe - Wordt een beerput afgedekt?
Hoe het nu, anno eind maart 2017, gesteld is met de 'relatie' tussen goudzoekers en het Brownsberg Natuurpark is niet duidelijk.

De redactie van De Surinaamse Krant heeft, om duidelijkheid hieromtrent te verkrijgen, Stinasu, het WWF Guianas, Conservation International Suriname, de Commissie Ordening Goudsector en de minister van Natuurlijke Hulpbronnen, Regilio Dodson, benaderd voor een reactie. Conservation International Suriname reageerde snel bij monde van de directeur Ontwikkeling en Communicatie, Ramses Man. 'Wij zijn niet actief in dat gebied en hebben dus geen zicht op de status van de goudwinning. Dit wil niet zeggen, dat we de natuurbescherming in dat gebied geen warm hart toedragen, het is slechts een kwestie van prioritering. Onze collega’s van WWF spelen in die regio een grotere rol van betekenis.'

WWF Guianas heeft geen trek in een inhoudelijke reactie

De public relations man bij het WWF Guianas, Jerrel Pinas, heeft maandag 27 maart in een reactie laten weten, dat er 'niet veel gewijzigd' is te Brownsberg. Een zeer korte en veelzeggende reactie – op onderstaande gestelde vragen, waar dus niet inhoudelijk op is gereageerd – van een organisatie die pretendeert zo nauw betrokken geweest te zijn bij de Brownsberg affaire, zelfs rapporten heeft uitgebracht.

Mogelijk duidt de summiere reactie van het WWF bij monde van Pinas erop, dat het Brownsberg Natuurpark uit het zicht is verdwenen bij deze organisatie en dat prioriteiten elders liggen of dat er daadwerkelijk weinig tot niets is veranderd in het natuurgebied en WWF Guianas een beerput gesloten tracht te houden en dat is zorgwekkend.

De aan onder andere het WWF Guianas gestelde vragen:

1) Hoe is het nu gesteld met het Brownsberg Natuurpark en de aanwezigheid van (hoeveel) goudzoekers?

2) Is het plan van de Commissie Ordening Goudsector uit 2012 ooit uitgevoerd?

3) Zijn de activiteiten van goudzoekers - zo die nog aanwezig zijn -in het natuurgebied onder controle, en zo ja, op welke wijze onder controle?

4) Vinden er op gezette tijden controles plaats door natuurbeschermingsorganisaties en/of de autoriteiten?

5) Hoe zit het met uitgemijnde stukken grond? Worden/zijn die hersteld en ontdaan van (giftige) stoffen die er niet thuishoren?

7) Hebben de goudzoekers die actief zijn/waren een nieuw werkgebied toegewezen gekregen, zo ja, waar en hoe groot?

8) Is het natuurpark nog steeds onder toezicht van Stinasu?

Een medewerk(st)er van Stinasu liet de redactie van De Surinaamse Krant 17 maart weten, dat de vragen zouden worden doorgestuurd naar de directeur – 'U hoort spoedig terug van ons.' Maar, de redactie heeft niets meer mogen vernemen van de organisatie die aan de basis heeft gestaan van de vernietiging van delen van het Brownsberg Natuurpark. De directeur, sinds 1 september 2014 waarnemend (Lucien Tholen), heeft geen trek om te reageren en zit waarschijnlijk ook niet te wachten op negatieve aandacht en publiciteit voor het natuurgebied. Echter, het niet reageren creëert juist wantrouwen jegens hem en Stinasu en roept meer vragen op.

(Bron foto: brownsberg-suriname.com)

Op welke wijze en door wie het natuurgebied nu wordt beschermd is dan ook niet duidelijk. Wel duidelijk is, dat dit gebied beschermd dient te worden en dat er geen enkele goudwinning in het gebied, legaal en illegaal, zou mogen plaatsvinden. Maar, de toekomst van het Brownsberg Natuurpark ziet er somber uit zolang autoriteiten en zogenoemde natuurbeschermingsorganisaties zich onthouden van elke actie om het gebied te beschermen en de uitgemijnde stukken te herstellen en de verontreinigde grond te verwijderen.

De vraag is nu wanneer de Surinaamse milieuactivisten de zeeschildpadden van Braamspunt even met rust laten en zich storten met acties op de bescherming van de flora en fauna van het Brownsberg Natuurpark....., want dat is waarschijnlijk nog steeds noodzakelijk.

(Red. De Surinaamse Krant, maandag 27 en dinsdag 28 maart 2017)